Prawne uwarunkowania posiadania broni powinny być pochodną, czy jak kto woli wypadkową kultury i historii narodu, oraz jego moralnej i intelektualnej kondycji. Polska okres kształtowania się nowoczesnych norm prawnych przetrwała w letargu rozbiorów, zatem za pierwszy dokument w tej kwestii musimy przyjąć dekret Naczelnika Państwa o nabywaniu broni i amunicji z 25 stycznia 1919 roku (Dziennik Praw nr 9, pozycja 223).
Józef Piłsudski zapowiedział ów akt prawny słowami, w których dał wyraz dużej rezerwie i ograniczonym zaufaniu wobec rodaków, uznając, że Amerykanie swoją rewolucją i późniejszą historią walki o opanowanie i utrzymanie kraju udowodnili, że zasłużyli na dobrodziejstwo drugiej poprawki. Zaznaczył, że dobro ojczyzny na tyle mu leży na sercu, że nie widzi powodów, aby rodacy powstrzymywali procesy demograficzne poprzez wymianę ognia. Do przywileju posiadania broni palnej, jak twierdził, Naród musi pierwej dorosnąć..

Dekret wprowadził zasady obligatoryjnego udzielania pozwolenia na posiadanie broni przez władzę państwową. Rozporządzenie do dekretu wydane przez Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 29 stycznia 1919 roku precyzowało tryb uzyskiwania pozwoleń, i trzeba przyznać, że nie wydawano ich zbyt wiele.
Ponieważ wiele z zapisów aktu prawnego okazało się z czasem nieprzystające do szybko zmieniającej się rzeczywistości, kraj doczekał się nowego rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych o pozwoleniu na broń do użytku osobistego oraz nabywaniu i pozbywaniu się broni, z dnia 23 marca 1933 roku (dziennik ustaw nr 22 poz 179). Uznano je powszechnie w Europie za bardzo nowoczesny i dojrzały dokument.

Pozwolenie na bron palną wydawały terenowe powiatowe organy administracji ogólnej według swobodnego uznania na okres najwyżej trzech lat, z możliwością przedłużenia.

Były trzy rodzaje pozwoleń
-prawo posiadania broni w mieszkaniu lub w określonym ściśle lokalu
-prawo posiadania i noszenia broni w miejscach, gdzie nie było to prawnie zabronione
-prawo posiadania zbioru broni, uprawniające do posiadania przechowywania i eksponowania w pomieszczeniach.

W okresie do wybuchu II wojny światowej najwięcej wydano pozwoleń na broń, określonych w punkcie 1., bo ten sposób zabezpieczenia mienia i życia ludzkiego cieszył się dużym powodzeniem.
Ogólnie ilość pozwoleń określonych w punkcie 2 statystycznie przypominała obecny stan posiadania obywateli. Zdecydowanie więcej było natomiast prywatnych kolekcji broni palnej, zwłaszcza w siedzibach ziemiaństwa i przemysłowców.

Rozporządzenie funkcjonowało przez lat niemal trzydzieści, a ustawa z 1961 była w dużej mierze na nim wzorowana. Dlaczego do tego teraz nie wrócić?

tarantula