Nie mogę się zgodzić z Twoją oceną.

Arogancja — zgoda. Cynizm — ok, niech będzie.
Ale pogarda — to mocne, bardzo wartościujące słowo. Słowo, które nie odnosi się do opinii, ale do uczuć i to tzw. wyższych. To może jeszcze dorzućmy coś o nienawiści i będzie komplet.

RAZ owszem, często używa mocnych i obrazowych określeń, przemawiających do wyobraźni masowego odbiorcy. Mniejsza tu o ich trafność. Rzeczywiście, niosą one negatywny ładunek, wręcz obraźliwy. Terminy polactwo, michnikowszczyzna_, a nawet o wiele mniej udany wrzeszczący staruszkowie są z pewnością świadomie obraźliwe. Autor przecież jednak za każdym razem tymi publicystycznymi neologizmami określa nie tyle jakichś konkretnych ludzi (nawet michnikowszczyzna nie jest o Michniku personalnie), ale pewne zjawiska społeczne i polityczne, nurty, trendy i postawy dotyczące większych lub mniejszych grup.

On bodaj nigdzie nie napisał, że zjawiska, które tak zjadliwie opisuje jego nie dotyczą. Przecież zdarzało mu się pojechać i po własnych środowiskach.

Nie jest też prawdą, że jego publicystyka jest pisana z pozycji człowieka sukcesu, przedstawiciela elit, który prycha z pogardą na plebs. To, że człowiek opisujący jakąś rzeczywistość siłą rzeczy staje poza nią, a może i ponad nią nie musi mieć jakiegokolwiek związku z jego rzeczywistymi odczuciami. Ale nawet, jeśli to pominiemy — toż RAZ jest zafiksowany na innym celu. Toczy walkę z salonem, elitami, inteligencją — którzy zamykają dostęp do swych środowisk, manipulują aspirującymi wykształceńcami, korumpują i ogłupiają cały naród w imię własnych interesów utożsamianych z racją stanu.

Jednocześnie ma Ziemkiewicz republikańską niechęć do nieróbstwa, do oglądania się na socjalne wsparcie od jaśniepaństwa i pewną wiarę w mit selfmejdmena. Ale jeśli miałbym wskazać grupę społeczną, do której prezentuje on trfałe urazy, a nawet pogardę — to nie sytuowałbym jej wśród plebsu.

Obraźliwe określenie menda internetowa w słowniku RAZa znaczy tyle, co troll. Nie oznacza ludzi o innych poglądach. Pisał o tym wiele razy, podpierając się przykładami. Zresztą, wystarczy zajrzeć do salonowych archiwów bloga Ziemkiewicza, żeby przekonać się, że miał takich przykładów na pęczki. I, jeśli z jakiegoś powodu powstało TXT — to właśnie ze względu na mendy internetowe.

Ziemkiewiczowi towarzyszy niewątpliwa buta wynikająca ze świadomości pozycji gwiazdy, a także zapewne z faktu, iż brak mu polemistów. To znaczy, jego tezy nie dostają kontry logicznie uargumentowanej, ale jedynie frontalne ataki pod hasłem to burak, kto go czyta ten burak również. Być może, gdyby gość miał okazję zmierzyć się z realną krytyką, trochę by obniżył pułap samozadowolenia.

Na koniec.
Gdy rozmawiamy o jakimś konretnym tekście, nie ma większego sensu mieszanie w to “ogólnego obrazu jego autora”. Albo w takim tekście rozmija się gość z prawdą (a przynajmniej z faktami), albo nie. Albo stawia celne diagnozy — albo trafia kulą w płot.

Może mieć to sens, gdy osobista postawa autora czyni go niewiarygodnym wobec jego etycznych postulatów. Ale — i otym pisałem wyżej — to nie ten przypadek*.

—————

• Przypadek — tu: artykuł, którego dawno dawno temu dotyczył wpis gospodarza niniejszego bloga, od którego wszystko się zaczęło.

Być może warto napisać osobny tekst o Ziemkiewiczu – publicyście. Tam taka dyskusja miałaby więcej sensu. Z góry zastrzegam, że się nie podejmę, choć chętnie przeczytam i podyskutuję.